Natural Killer versus de Silent Lady Killer Janneke Hoogstad-van Evert promoveert op nieuwe behandeling voor eierstokkanker

In Nederland overlijden jaarlijks 1100 vrouwen aan de gevolgen van eierstokkanker. Zeker als de ziekte terugkeert, is genezing nauwelijks meer mogelijk. In het Radboudumc is onderzoek gedaan naar een mogelijk nieuwe immunotherapie-behandeling door middel van Natural Killer cellen, die in staat zijn tumorcellen te herkennen en gezonde cellen te sparen. Janneke Hoogstad-van Evert promoveert vrijdag 25 september op dit onderzoek.

Eierstokkanker: een moeilijk te behandelen vorm van kanker

Eierstokkanker, ook wel ovariumcarcinoom, treft jaarlijks ongeveer 1400 vrouwen. De huidige behandeling bestaat uit een combinatie van chemotherapie en chirurgie. Ondanks veel onderzoeken naar betere behandelmethoden wordt er maar weinig winst geboekt in overleving.

Gynaecoloog Janneke Hoogstad van Evert vertelt: “Tijdens mijn opleiding was het frustrerend dat we nog zo weinig kunnen doen voor deze patiënten. Eierstokkanker is een sluipmoordenaar: vrouwen hebben vaak nauwelijks klachten, totdat de kanker al is uitgezaaid, vaak in de buikholte waar de tumorcellen zich gemakkelijk kunnen verspreiden. Dan pas krijgen ze klachten zoals een opgeblazen buik, gewichtsverlies, last van de darmen en vermoeidheid. Daarom wordt eierstokkanker ook wel de silent lady killer genoemd.”

Natural Killer-cellen als nieuwe behandeling

In het Radboudumc wordt onderzoek gedaan naar een nieuwe behandelmethode voor eierstokkanker. Het onderzoek van Janneke, tegenwoordig ook werkzaam in het Amphia ziekenhuis in Breda, richt zich met name op een behandeling met behulp van Natural Killer (NK)-cellen. Deze cellen zijn onderdeel van de aangeboren afweer en strijden tegen tumorcellen, maar ook bijvoorbeeld tegen cellen die door virussen geïnfecteerd zijn.

NK-cel als James Bond

Deze cellen kunnen een tumorcel herkennen aan signalen op de cel, die verschillen van de signalen op gezonde cellen. Daardoor vallen ze alleen de tumorcellen aan, en sparen ze de gezonde cellen. Janneke Hoogstad-van Evert onderzoekt deze NK-cellen in haar proefschrift Natural killer cells and the possible therapeutic role in ovarian cancer: “Doordat we weten dat NK-cellen dit kunnen, is er steeds meer aandacht voor ze als immunotherapie. Een NK-cel is als het ware James Bond, hij gaat recht op zijn doel af zonder dat hij dat eerder gezien hoeft te hebben.”

Superfitte NK-cellen kweken uit navelstrengbloed

Iedereen heeft afweercellen in zijn lichaam en NK-cellen zijn daar een onderdeel van. Bij kanker kunnen deze afweer cellen minder actief worden. Daarom is Janneke op zoek gegaan naar extra fitte afweercellen, om deze in een behandeling toe te dienen aan patiënten. “NK-cellen die gekweekt worden uit navelstrengbloed zijn interessant, want die zijn extra krachtig. Hiermee is eerder onderzoek gedaan bij patiënten met leukemie, waarbij werd gezien dat het weinig bijwerkingen geeft. In het huidige promotieonderzoek is in verschillende modellen aangetoond dat NK-cellen eierstokkankercellen kapot kunnen maken. Met het team werken we nu aan een studie waarin we onderzoeken of deze nieuwe behandeling veilig is voor patiënten met eierstokkanker.”, legt Janneke Hoogstad-van Evert uit. Zij blijft voor dit vervolgonderzoek verbonden aan het Radboudumc.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen